Przedmiot analiza finansowa znajduje się w programie wielu kierunków studiów, nie tylko ściśle związanych z ekonomią czy finansami. Również studenci zarządzania, logistyki czy turystyki znajdą ją w swoich planach. Pojawia się także w programie studiów MBA. Pozyskanie wiedzy oraz umiejętności z zakresu wykonania analizy finansowej przedsiębiorstwa nie jest proste. Warto jednak podjąć ten trud, ponieważ wnioski z analizy pozwalają dostarczyć wielu ważnych i praktycznych informacji na temat funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Procesy, wnioski i decyzje
Analiza finansowa polega na badaniu zjawisk i procesów finansowych, które wskazują efektywność działania przedsiębiorstwa. Jej celem jest ocena racjonalności podejmowanych decyzji finansowych i stanowi odzwierciedlenie kondycji finansowej analizowanego przedsiębiorstwa. Wnioski z przeprowadzonej analizy mogą zostać wykorzystane do:
- podejmowania decyzji w zakresie pozyskiwania i wykorzystywania środków finansowych
- kontroli przebiegu procesów finansowych w działalności przedsiębiorstwa oraz ich weryfikacji z przyjętymi założeniami
- oceny sytuacji majątkowej i finansowej przez odbiorców zewnętrznych.
Zatem odbiorcami analizy finansowej są zarówno podmioty wewnętrzne (właściciele, pracownicy), jak i zewnętrzne: kontrahenci handlowi, banki, inwestorzy, organy administracji rządowej. Każdy z nich będzie zainteresowany nieco innym obszarem funkcjonowania przedsiębiorstwa, jednak warto podkreślić, że jest to bardzo szeroka grupa podmiotów.
Etapy analizy
Kluczowych informacji do przeprowadzenia analizy finansowej dostarczają dane ze sprawozdań finansowych. Są to przede wszystkim takie elementy sprawozdania, jak: bilans, rachunek zysków i strat, rachunek przepływów pieniężnych oraz informacja dodatkowa. Analizę finansową można podzielić na dwa etapy:
- analizę wstępną, w której dokonuje się analizy dynamiki i struktury (pozycji bilansowych, rachunku zysków i strat czy rachunku przepływów pieniężnych); analizy reguły finansowej oraz bilansowej
- analizę wskaźnikową, dzięki której można określić rentowność, płynność, zadłużenie oraz sprawność działania przedsiębiorstwa.
Analizę można rozszerzyć o wskaźniki rynków kapitałowych, które dotyczą spółek akcyjnych wprowadzonych do publicznego obrotu giełdowego i pozagiełdowego obrotu papierami wartościowymi. Kolejnym etapem analizy finansowej jest wykorzystanie modeli dyskryminacyjnych do predykcji bankructwa przedsiębiorstwa.
Dlaczego warto przeprowadzić analizę?
Analiza finansowa jest cennym źródłem informacji o kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Dzięki niej jesteśmy w stanie określić faktyczny stan majątku i poziom kapitałów badanego przedsiębiorstwa. Dotyczy to zarówno posiadanych aktywów, źródeł ich finansowania, wysokości zysków z poszczególnych obszarów działalności, ale także płynności finansowej czy sprawnego zarządzania zapasami, należnościami, zobowiązaniami. Wiedza ta z pewnością ułatwi podjęcie decyzji zarówno krótkoterminowych, jak i tych długoterminowych, strategicznych, pomoże zoptymalizować procesy i zwiększyć dochody. Z kolei modele dyskryminacyjne umożliwiają prognozowanie zagrożenia upadłością i które, w zależności od zastosowanego modelu, wykazują się bardzo wysoką skutecznością. Dzięki analizie finansowej możliwa jest również ocena zdolności kredytowej przez instytucje kredytowe, co stanowi podstawę do podjęcia decyzji o udzieleniu lub nie, kredytu czy pożyczki. Także inwestorzy mogą z analizy finansowej pozyskać wiele istotnych informacji, dotyczących kondycji przedsiębiorstwa. Tym samym zadecydować o ewentualnym zaangażowaniu swoich środków w spółkę np. poprzez zakup akcji czy współfinansowanie realizacji projektu inwestycyjnego.
Podsumowując, analiza finansowa jest bardzo praktycznym narzędziem wykorzystywanym do oceny sytuacji majątkowo-kapitałowej przedsiębiorstwa. Jej zakres obejmuje wiele powiązanych ze sobą obszarów funkcjonowania podmiotów gospodarczych. Dotyczy też dużej grupy odbiorców, zarówno wewnętrznych, jaki i zewnętrznych.
--
dr Joanna Wieprow - doktor nauk ekonomicznych, pracownik badawczo-dydaktyczny Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu. Wykładowca akademicki z wieloletnim stażem na studiach licencjackich, magisterskich i podyplomowych. Trener biznesu z praktycznym doświadczeniem. Ekspert medialny WSB. Obszar zainteresowań naukowych stanowią zagadnienia z zakresu zarządzania finansami przedsiębiorstw, analizy finansowej, bankowości oraz finansów behawioralnych. Autorka artykułów i monografii naukowych z dyscypliny naukowej ekonomia i finanse.